Het mooiste proza van 2018

Het mooiste Nederlandse proza werd dit jaar geschreven door Sander Kollaard. Hij publiceerde zijn derde boek, de compacte verhalenbundel Levensberichten, bestaande uit zes fictionele levensbeschrijvingen. In de stijl van W.G. Sebald en Jorge Luis Borges zet deze schrijver zijn vertellingen op als biografieën waarin de grote geschiedenis en het kleine alledaagse leven samenkomen. Tegelijkertijd reflecteert Kollaard voortdurend op de gebreken van het geheugen, dat het verleden altijd subjectief inkleurt. Uitmuntend is het verhaal over de verzonnen cultschrijver Weemoed Mausoleum, maar het indrukwekkendst is het deels op memoires gebaseerde De man bijt de grote hond, waarin een oude man zijn herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog ophaalt. In deze speelse, essayistische teksten vermengt Sander Kollaard feit en fictie voortdurend. Dat ieder afzonderlijk verhaal weet te overtuigen, bewijst dat deze personages niet door de mate van waarachtigheid tot leven worden gewekt, maar door de gevoelige stijl en ingetogen lyriek van een uiterst begenadigd schrijver.

Lodewijk Verduin, De Groene Amsterdammer

Meegenomen worden in levensverhalen

Het bijzondere aan Kollaards werk is dat het een stralende ode is aan het leven, terwijl de dood niet wordt ontkend maar juist wordt bevraagd op een manier die troost biedt aan de lezer.... Kollaard lezen is meegenomen worden in levensverhalen die met veel diepte worden beschreven...

Nels Fahner, Nieuwe Koers (zie bladzijde 59)

Proza dat aanhaakt aan je ziel

Levensberichten [is] een stuk doorwrochter, fijnzinniger en filosofischer dan het onlangs verschenen Het enige verhaal van Julian Barnes... Sterk voelbare literatuur... Schrijven op z’n best, wars van conventies, anders dan die van de taal. En zelfs daar neemt Kollaard nog weleens een loopje mee... Heel eigen, gedurfd... Levensberichten is beslist een stap naar een nog hoger niveau...

Guus Bauer, Tzum

Een bedrieglijk achteloos geschreven mini-meesterwerkje

In al zijn schijnbare toevalligheid, ongedwongenheid, heldere vaagheid, is het een bedrieglijk achteloos geschreven mini-meesterwerkje, dat volkomen fascineert...

[Ze] belandt in het ziekenhuis en heeft een lang, mooi, wezenlijk gesprek met de vrouw in het bed naast haar, die ongeneeslijk ziek is. Het is moeilijk het gesprek te recapituleren, zoals alle onderdelen van het verhaal moeilijk zijn te recapituleren: ze hebben het over het weerzinwekkende mondje van Trump, erotische verhalen op internet, haar gewoonte de hondenriem uitsluitend met de linkerhand vast te houden, haar angst voor pijn, angst om haar persoonlijkheid te verliezen tijdens de behandelingen. De vrouwen liggen een paar keer dubbel van het lachen. Het zijn maar drie bladzijdes, maar het voelt totaal menselijk aan.

Joost de Vries, De Groene Amsterdammer

Verslavend

Verslavend goede verhalen... Scherpe taal, vaart, breedte en diepte – Kollaard buigt en kneedt de taal en rammelt aan de deuren van conventies alsof hij is bezeten door de geest van W.F. Hermans...

Victor de la Vieter, Hebban

Meesterlijk

Levensberichten is verhalend, filosofisch en essayistisch. De titel van het boek betreft levensberichten op het snijvlak van leven en dood. En dat is niet voor niets. Juist daar komt het leven in al zijn intensiteit op ons af.

Zoals steeds in zijn verhalen weet Kollaard vorm en inhoud meesterlijk met elkaar te verbinden.

Onze identiteit, zo klinkt het door in Levensberichten, bestaat uit de verhalen en herinneringen die we over onszelf creëren. Wij mensen kunnen niet zonder verhalen. We zullen ze altijd blijven zoeken en vertellen: verhalen om in te bestaan

Els Meeuse, Nederlands Dagblad

Een bijzonder talent

Sander Kollaard (1961) is een bijzonder talent... De bundel die nu is verschenen overtreft al zijn vorig werk... Het schijnbaar gemak waarmee hij binnen een verhaal diverse afgeronde vertellingen en gedachten verbindt is, getuigt van meesterschap.

Karin de Leeuw, De Leesclub van Alles

Een onbetwist cadeau

Meesterlijke vermenging van feit, fictie en reflectie... Een onbetwist cadeau... Ook al laat Kollaard in Levensberichten meer dan ooit een parade aan zelfreflexieve trucs toe, hij vliegt nergens uit de bocht. En dan voegt hij op de valreep, in het voorlaatste verhaal, ook nog eens die tedere liefde en die verbluffende natuurbeschrijvingen toe die we uit Stadium IV kennen. Het ware en het verzonnene, het harde feitelijke en het kwetsbare persoonlijke, alles is in Levensberichten vertegenwoordigd.

Anne van den Dool, Literair Nederland